De topper is een op de kuifeend lijkende duikeendensoort, de rug is echter veel lichter grijs van kleur. In Nederland broedt de topper waarschijnlijk niet, hoewel enkele vogels hier wel de zomer doorbrengen. Als overwinteringsgebied zijn het IJsselmeer en - vooral bij strenge vorst - de Waddenzee van groot internationaal belang. De toppers eten vooral driehoeksmosselen die ze opduiken in wateren tot ongeveer 14 - 15 meter diepte.

De Topper komt wijd verspreid voor, van IJsland via de Noorse kust, Finland tot ver oostelijk in Rusland langs de Barentszee. In Azië en in Noord-Amerika leeft een andere ondersoort van de topper.

Beken en meren, plassen.

Relatief ondiepe wateren - tot zo'n 15 meter diepte - waarin veel driehoeksmosselen leven en die in de winter niet te snel dichtvriezen vormen een uitstekend winterverblijf voor de topper. In het broedgebied leeft de topper vooral op toendrameren. Het nest wordt dikwijls gemaakt in open gebied en is niet meer dan een kuiltje in de grond, bekleed met dons en planten.

Duikeenden die zelden voet aan land zetten; alleen om te broeden.

Toppers die in Nederland overwinteren zijn afkomstig van IJsland, uit Finland, Noorwegen en Siberië. Trek vindt dus plaats vanuit die richtingen.

Nederland is een zeer belangrijk overwinteringsgebied voor de topper. Maar liefst de helft van de totale Noordwest-Europese populatie brengt in het IJsselmeergebied en de Waddenzee de winter door.

Het aantal toppers dat in de winter in Nederland verblijft varieert zeer sterk (van 2.000 tot 62.000 vogels). In de jaren '80 zorgde een toename van de hoeveelheid beschikbare driehoeksmosselen voor een significante toename van het aantal overwinterende toppers. Een afname in het Waddengebied werd gecompenseerd door een toename van het aantal vogels in het IJsselmeer.